Poród to duże obciążenie dla organizmu kobiety. Wszyscy skupiamy się wokół cudownego maluszka, który przywitał świat, jednak pamiętajmy, że jest to także wyjątkowo trudny i wymagający okres dla jego mamy. O tym, czym tak właściwie jest połóg, jak się do niego przygotować i jak zadbać o mamę noworodka, rozmawiamy z Katarzyną Orawiec - Rymszewicz – położną, edukatorką laktacyjną i ekspertem marki Canpol babies.
1. Połóg – to pojęcie, które nadal jest owiane tajemnicą niczym temat tabu. Czym dokładnie jest i jak przebiega?
Połóg to okres w życiu każdej kobiety, która rodziła. Zaczyna się bezpośrednio po porodzie i trwa przez około 6 tygodni. W tym czasie nasz narząd rodny wraca do stanu sprzed ciąży. Oznacza to, że macica obkurcza się i zwija, goją się rany poporodowe - po pęknięciu/szyciu krocza lub blizna po cięciu cesarskim oraz rozwija się nasza laktacja.
2. Czy połóg po cięciu cesarskim jest inny niż połóg po porodzie naturalnym?
Zmiany, które zachodzą w ciele kobiety po porodzie drogą cesarskiego cięcia, są podobne jak po porodzie drogami natury. Macica po obu porodach sukcesywnie obkurcza się, natomiast krwawienie z dróg rodnych po cięciu cesarskim może trwać nieco krócej, a to z tego względu, że często w czasie cięcia cesarskiego wyłyżeczkowana jest jama macicy. Pielęgnacja rany po cięciu cesarskim i po pęknięciu/nacięciu krocza jest podobna, należy te miejsca utrzymywać w czystości i suchości, pozwalając na jak najczęstszy dostęp powietrza. Pamiętajmy również, że mobilność mamy po ciąży może znacząco różnić się w zależności od drogi porodu. Kobiety, które przeszły cięcie cesarskie ze względu na przecięcie wielu struktur w brzuchu, mogą mieć na początku połogu problemy z poruszaniem się. Ból i strach o ranę po cięciu mogą utrudnić powrót do normalnego funkcjonowania i samodzielnego chodzenia. Należy korzystać z leków przeciwbólowych i instruktażu personelu medycznego w zakresie np. prawidłowego wstawania z łóżka czy podnoszenia dziecka. To ułatwi i usprawni mamom po cięciu cesarskim powrót do pełnej sprawności fizycznej.
3. Czy możemy jakoś się przygotować do połogu?
Najlepszym przygotowaniem do połogu jest świadomość młodej mamy, że czekają ją zmiany. Mam na myśli zarówno nieprzespane noce, pobolewania w dole brzucha przy obkurczaniu się macicy, jak i zmiany w obrębie psychiki. Noworodek to wyzwanie – dla całej rodziny, ale szczególnie dla mamy. Mierzy się ona ze wszystkimi obowiązkami, jednocześnie nie czując się najlepiej fizycznie. Jeśli do tego dojdą problemy z karmieniem piersią (zastój lub nawał pokarmu) czy właśnie ból krocza, to niestety siłą rzeczy nie będzie ona tryskała entuzjazmem. Odpowiednia świadomość sytuacji to pierwszy krok do tego, by nas ona nie przerosła.
4. Kiedy i w jakie elementy powinna się wyposażyć mama na ten czas okołoporodowy?
Wyprawkę do porodu i na czas połogu kompletujemy jeszcze w czasie ciąży. To pozwala nam na poczucie bezpieczeństwa i przygotowania do nowej sytuacji. Warto wybierać dobre jakościowo i sprawdzone produkty, które sprawdzą się w tym wyjątkowym czasie. Taka „wyprawka pełna troski", z najważniejszymi rzeczami dla mamy, które poprawią jej komfort życia w czasie połogu to:
· Podkłady poporodowe - najlepiej wysokochłonne, które idealnie sprawdzą się w nocy, w pierwszych dniach po porodzie. Powinny charakteryzować się przyjemnym w dotyku materiałem, przepuszczalnością powietrza i wygodą w użyciu oraz możliwością przymocowania do bielizny.
· Wkładki laktacyjne, które będą chłonne i przyjemne w dotyku dla naszych piersi oraz przewiewne – to zapewni komfort użytkowania i odpowiednią higienę. Warto by były wyposażone w pasek samoprzylepny, dzięki któremu nie będą się przemieszczać i zapewnią mamie uczucie suchości.
· Siateczkowe majtki poporodowe. Ważne, by nie podrażniały skóry i zapewniały swobodny dopływ powietrza – to przyspieszy gojenie się rany po cięciu cesarskim i pęknięciu/nacięciu krocza. Canpol babies ma w ofercie różne rozmiary, dzięki czemu możemy je idealnie dopasować.
· Podkłady higieniczne, które sprawdzą się w czasie codziennych zabiegów pielęgnacyjnych malucha, ale też zabezpieczą nasze łóżko na początku krwawienia poporodowego.
· Laktator, który może się przydać już w pierwszych dniach po porodzie. Ważne, by wybrać model dwufazowy i z regulacją siły ssania. Lepiej mieć go w wyprawce, by na ostatnią chwilę nie kupować przypadkowego sprzętu.
Wszystkie powyższe akcesoria przyszłe mamy znajdą w ofercie Canpol babies. Są to produkty, które od wielu lat szczerze rekomenduję swoim pacjentkom. Oczywiście oprócz produktów wymienionych powyżej mama powinna zdecydowanie zadbać o wygodne ubranie po porodzie, najlepiej mieć wcześniej przygotowane i pomrożone posiłki (dzięki temu zaoszczędzimy wiele czasu, kiedy w domu pojawi się maluszek).
5. Czy jest coś, co powinno wzbudzić niepokój u mamy lub taty w czasie połogu?
Pamiętajmy, że narodziny malucha to wielkie przeżycie i wydarzenie nie tylko dla mamy, ale i dla taty. Uczucia, jakie nam towarzyszą to euforia, szczęście i spełnienie, ale również stres i obawy, a także świadomość, że jesteśmy w 100% odpowiedzialni za tego małego człowieka. Zastanawiamy się, czy wszystko robimy prawidłowo i wystarczająco. Dodatkowo dochodzi permanentne uczucie zmęczenia. Większość młodych mam po narodzinach dziecka dopada baby blues (smutek poporodowy związany z nową rolą i obowiązkami). Jest to prawidłowa reakcja naszego organizmu na ilość zmian w tak krótkim czasie. Należy jednak pamiętać, że jeśli ten stan obniżonego nastroju utrzymuje się dłuższy czas, najlepszym wyjściem będzie zgłoszenie się do swojej położnej środowiskowej lub lekarza rodzinnego, lub udać się na poradę psychologiczną. Ci specjaliści mogą potwierdzić ryzyko wystąpienia depresji poporodowej. Szybko wdrożona pomoc psychologa i/lub psychiatry pomoże młodej mamie radzić sobie z trudnościami i cieszyć się tymi dobrymi momentami w macierzyństwie.
6. Czy istnieją jakieś sposoby, by osoby z otoczenia mogły poprawić świeżo upieczonej mamie nastrój?
Myślę, że warto to zawrzeć w takiej liście polecanych i zakazanych praktyk czy słów w stosunku do mamy. Oto lista tego, czego nie mówimy i nie robimy w stosunku do młodej mamy:
- nie oceniamy jej wyglądu: mówienie, że wygląda na zmęczoną lub że widać jej jeszcze zbędne kilogramy jest bardzo przykre, mało motywujące i nie na miejscu;
- nie udzielamy dobrych rad na siłę, lepiej świeżo upieczoną mamę zapytać, czy możemy coś zasugerować, niż zalewać ją milionem naszych mądrości;
- nie wtrącamy się w sposób karmienia dziecka, nie krytykujemy, jeśli mama zrezygnowała z karmienia piersią, nie oceniamy, a jeśli walczy o laktacje, dodajmy słowo otuchy, zamiast oceniać w myśl hasła kampanii „Canpol babies, bo mamy wiedzą najlepiej”
Natomiast to, co młodej mamie w czasie połogu jest potrzebne, to na pewno:
- wsparcie otoczenia;
- unikanie dodatkowego stresu niezwiązanego z nową sytuacją;
- odbarczenie choćby na okres połogu od obowiązków domowych;
- możliwość spędzenia chwili bez maluszka u boku, czyli moment sam na sam dla mamy.
Jako położna, edukatorka laktacyjna i mama, wszystkim młodym mamom życzę spokoju i szybkiego powrotu do balansu emocjonalnego. Okres połogu to wyjątkowy, a zarazem dość trudny czas dla Kobiety, wsparcie bliskich jest nieocenione. To dzięki zaangażowaniu rodziny w nadejście nowego członka, pozwoli mamom cieszyć się urokami macierzyństwa i szybko przezwyciężać trudności.
Więcej informacji na temat przygotowania do porodu, połogu i pierwszych dni po porodzie znajdziemy w najnowszym odcinku Canpol Ladies, na kanale YouTube marki Canpol babies. Ania Dereszowska oraz Justyna Kozłowska rozmawiają w nim z ekspertką Katarzyną Orawiec - Rymszewicz na wrażliwe tematy dotyczące połogu, macierzyństwa i opieki nad noworodkiem po wyjściu ze szpitala. To prawdziwa skarbnica wiedzy dla młodej mamy oraz kobiety spodziewającej się dziecka. To także doskonała społeczność dla wszystkich przyszłych i obecnych mam, które szukają wsparcia i wiedzy w trudach i blaskach macierzyństwa.
